Social media

Beschrijving van Social media

Algemeen

Social media is een verzamelnaam voor alle internet-toepassingen waarmee het mogelijk is om informatie met elkaar te delen. Deze informatie kan bestaan uit tekst (nieuwsberichten, artikelen), geluid (muziek, podcast), beeld (foto’s, video’s) of een combinatie van deze drie. Er zijn tal van verschillende internet-toepassingen waarop dit mogelijk is. Hieronder een overzicht van de bekende platformen voor het delen van informatie.

• Facebook
• Twitter
• Youtube
• Linked in
• Instagram
• Whatsapp
• Wikipedia
• NuJij

Hoe werken social media?

De platformen van social media zijn afhankelijk van de bezoekers. De bezoekers leveren de informatie (content) die op deze platformen te bezichtigen is. Zonder deze bezoekers heeft een platform voor social media geen bestaansrecht. Bijvoorbeeld als niemand een artikel had aangemaakt op Wikipedia, dan had Wikipedia nu niet bestaan, hetzelfde geldt uiteraard voor de overige platformen van social media. Nu reist de vraag waarom zouden deze bezoekers de informatie leveren? De meeste mensen die content op een platform van social media zetten zijn op zoek naar interactie. Met andere woorden deze mensen willen informatie plaatsen, maar tegelijkertijd ook informatie ontvangen. Social media leveren hier dus het platform voor.

Positieve kanten

• Altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en nieuws
• Direct contact met veel mensen overal ter wereld (vrienden, familie, etc.)
• Sociaal en/of zakelijk netwerk opbouwen en onderhouden

De gevaren van social media (en internet) staan onder het ‘kopje’ gevaren en tips.

Risico’s voor de gezondheid zijn te vinden onder het ‘kopje’ risico’s en verslaving.

Wet

Een specifieke wettelijke bepaling over social media is er (nog) niet. Wel wordt vanuit de overheid gekeken naar algemene bepalingen over reclame in onder andere de Telecommunicatiewet en het Burgerlijk Wetboek. Daarnaast zijn er nog de Nederlandse Reclame Code en de Code Social Media Marketing. De bepalingen uit deze Codes zijn aanvullend op de wettelijke bepalingen. In de Code Social Media Marketing van DDMA is een begin gemaakt met regels over reclame binnen social media. Deze Code is ontstaan vanuit het bedrijfsleven en bevat regels die het bedrijfsleven zichzelf oplegt. Op dit moment geldt de Code voor de leden van DDMA.

Effecten van Social media

Het is lastig om de precieze effecten van social media te benoemen. Dit heeft er mee te maken dat social media niet op iedereen dezelfde impact heeft. Iemand die maar één keer in de week op zijn/haar facebook kijkt zal veel minder effect voelen dan iemand die om het uur facebook checkt. Het hieronder beschreven geestelijke effect is dus meer een leidraad dan een vaststaand feit.

Geestelijke effecten

• Beloningscentrum geactiveerd, hersenen hebben een beloningscentrum en wanneer deze geprikkeld wordt door de stof dopamine ervaart de gebruiker (van internet en/of social media) een plezierig gevoel. In kleine mate is dit hetzelfde als wat gebeurt bij gamen of gokken. Echter komt er bij social media meer bij kijken. Het draait hier namelijk niet zozeer om wat je zelf post. Het draait veel meer om de reacties die je op je berichten krijgt. Een bericht dat 0 keer ‘leuk gevonden’ wordt op facebook zal resulteren in weinig dopamine in de hersenen. Een bericht dat 1000 keer ‘leuk gevonden’ wordt en waar veel positieve reacties op komen zal resulteren in meer dopamine in de hersenen en daardoor een plezierig gevoel. Oftewel het gelukzalige gevoel dat social media met zich meebrengt is afhankelijk van hoe andere op jouw berichten reageren. Hoe meer reacties, hoe meer dopamine in de hersenen, hoe plezieriger je je voelt. Dit kan echter wel leiden tot geestelijke afhankelijkheid (verslaving).

Gevaren Social media

Hieronder staan de gevaren van social media (en internet) beschreven. Waar moet je op letten als je gebruikt maakt van social media? Wat kun je doen om jezelf zo goed mogelijk te beschermen online?

Gevaren

• Foutieve informatie, niet alle informatie die op een social media platform gedeeld wordt hoeft waar te zijn. Het komt vaak genoeg voor dat iemand een roddel start en deze roddel binnen de kortste keren terug te lezen is op social media. Niemand heeft gecheckt of deze roddel waar was en daardoor is het als waar aangenomen. Zoek altijd ook andere bronnen voor een bericht op social media (en dan dus niet andere bronnen van social media).
• Groepsdruk, dit kan onschuldig, maar kan ook gevaarlijk zijn. Bij onschuldige groepsdruk moet gedacht worden aan een persoon die wil gaan slapen, maar de gesprekspartners op social media halen de persoon over om langer online te blijven. Dit is, als het niet te vaak voorkomt, redelijk onschuldig. Echter kan groepsdruk ook gevaarlijk zijn. Een voorbeeld hiervan is het spel Neknomination. Mensen worden door andere mensen via social media uitgedaagd om eerst een hoeveelheid alcohol te drinken en dan iets stoms te doen (over de reling van het balkon balanceren bijvoorbeeld). Er zijn al verschillende mensen overleden aan dit spelletje.
• Privacy, wat je op internet zet staat er voor altijd! Natuurlijk kun je een facebook bericht of tweet verwijderen, maar deze is nog altijd terug te vinden door iemand met een beetje verstand van computers en het internet. Daar komt nog bij dat iemand in de tussentijd een screenshot van jouw bericht heeft kunnen maken. Wanneer deze persoon de screenshot upload staat je bericht dus weer zichtbaar voor iedereen op internet. Wees voorzichtig met de informatie die je deelt op het internet en via social media.
• Identiteit van gesprekspartner, het is niet met 100% vast te stellen of de persoon waarmee je communiceert over het internet daadwerkelijk de persoon is die hij/zij claimt te zijn. Behalve als je de persoon al kent in het ‘echte leven’. Dan kun je een paar doelgerichte vragen stellen waarop alleen die persoon antwoord kan geven. Ken je de persoon niet is er dus geen garantie dat deze persoon daadwerkelijk is wie hij/zij claimt te zijn. Oppassen met onbekenden dus!
• Webcam/foto’s, webcam aan? Foto’s maken? KLEREN AAN! Het internet staat vol met foto’s waarbij de persoon in kwestie dacht dat het veilig was om pikante foto’s/filmpjes te sturen naar een vertrouwd persoon. De vertrouwde persoon bleek in deze gevallen dus niet zo betrouwbaar. Hier komt nog eens bij dat een naakt foto of filmpje via social media heel snel hele grote groepen mensen kan bereiken. Voor je het door hebt weet de hele school hoe je er zonder kleren uitziet. Niet iets waar je op zit te wachten!
• Hacken & phishing, wees altijd voorzichtig met wachtwoorden. Tegenwoordig worden de meeste mensen ‘gehackt’ omdat een ander persoon achter het wachtwoord gekomen is of omdat er niet was uitgelogd (bijvoorbeeld op een openbare PC op school). Zet dus geen pikante foto’s en filmpjes op social media, zelfs niet als deze in een beveiligde map staan. Het risico dat het misgaat en iemand ze toch in kan zien is veel te groot. Phising is het versturen van nep mails waarbij misbruik wordt gemaakt van de naamsbekendheid van bedrijven en organisaties. Een voorbeeld van phising is dat iemand een mail verstuurd naar veel mensen onder de bedrijfsnaam van ING (bank). In deze mail staat dan een link waarop geklikt kan worden en men zogenaamd kan inloggen op de site van ING. In werkelijkheid logt je in op een site beheerd door de persoon die de mail stuurde. Zodra je hierop inlogt met je (bank) gegevens heeft de persoon van de mail deze in zijn bezit. In zeer korte tijd wordt dan (in dit voorbeeld) je bankrekening geleegd. Kijk altijd eerst naar de afzender van de mail. Een bedrijf als ING zal altijd ING in hun email adres hebben staan. Bij twijfel altijd eerst de desbetreffende instantie bellen om te vragen of deze daadwerkelijk deze mail gestuurd hebben. Nooit zomaar op de link klikken!
• Trolls, op het moment dat je iets op internet of social media plaats moet je er rekening mee houden dat er ook mensen zijn die hier negatief op reageren. Er zijn zelfs mensen die hier hun kick uit halen. Deze mensen reageren doelbewust negatief op bepaalde berichten van andere mensen in de hoop zo een reactie uit te lokken. Op het moment dat je gebruik maakt van social media let er dan op dat je de mening van vreemden en overige social media gebruikers nooit gelijk stelt aan die van je familie, vrienden en kennissen. Oftewel als iemand op social media zegt dat je lelijk bent, maar een vriend (daadwerkelijke vriend in het ‘echte leven’) zegt dat je mooi bent, geloof dan je vriend. Die persoon kent je, weet veel van je. Terwijl de persoon op social media het doet voor zijn eigen kick. Wat over social media tegen je gezegd wordt moet je dus met een korreltje zout nemen.
• Cyber pesten, er is geen wet tegen pesten. Echter zijn er wel wetten die pesten indammen. Zo zijn smaad, laster, bedreigingen en geweld strafbaar bij wet. Op het moment dat iemand zich aan deze zaken schuldig maakt is er een grote kans dat deze persoon vervolgd kan worden.

Smaad: het zwartmaken van een ander door deze in het openbaar van feiten te beschuldigen waaraan hij of zij zich schuldig zou hebben gemaakt, zonder dat wordt gehandeld uit noodzakelijke verdediging of dat te goeder trouw kon worden aangenomen dat deze feiten waar zijn en dat het algemeen belang vereiste dat de feiten naar buiten werden gebracht. Het doel is het ruïneren van de reputatie van het slachtoffer.

Laster:  het zwartmaken van een ander door deze in het openbaar te beschuldigen van zaken waarvan degene die de beschuldiging uit weet of had moeten weten dat deze onwaar zijn. Het doel is het ruïneren van de reputatie van het slachtoffer.

Bedreigingen: het dreigen met – in de meeste gevallen – fysiek geweld of de dood tegen een persoon, diens naasten of eigendommen.

Geweld: algemene term om acties te beschrijven die verwonding of schade bij mensen, dieren, of voorwerpen veroorzaken of bedoeld zijn om die te veroorzaken.

Tips voor Social media

Tips

• Gebruik een nickname, dit is met name belangrijk als je gaat chatten. Gebruik in een chatroom (of soort gelijke omgeving) nooit je echte naam maar gebruik een zelf bedachte nickname. Op sommige social media platformen is het niet toegestaan een nickname te gebruiken (bijv. Facebook).
• Scherm je profiel af, zorg dat alleen vrienden je profiel kunnen bekijken. Een onbekende hoeft niet te weten hoe jij heet,  eruit ziet, waar je naar school gaat of waar je woont.
• Wat op internet komt te staan staat er voor altijd, ondanks dat berichten verwijderd kunnen worden op social media bestaan ze nog wel. Iemand met veel kennis van computers en internet zou deze berichten weer terug kunnen vinden. Daarnaast kan iemand een screenshot van jouw bericht hebben gemaakt en deze weer uploaden. Dan staat je bericht dus alsnog weer online.
• Niet in real life niet online, datgene wat je niet in je ‘echte leven’ zou doen doe dat dan ook niet online. Voorbeeld: doe je in het ‘echte leven’ nooit racistische uitspraken, doe dit dan ook niet in de anonimiteit van het internet. Wees jezelf, ook online.
• Online imago, heeft een sterke binding met het punt hierboven. Op het moment dat je gaat solliciteren bij een bedrijf zullen deze via internet je naam opzoeken. Mochten ze dan een twitter account tegen komen waarop jij veel nare uitspraken doet of een facebook pagina waarop je op elke foto dronken te bewonderen bent zal dit bedrijf je never nooit niet aannemen. Wees je dus bewust dat je ook online een imago opbouwt, net zoals in het ‘echte leven’
• Post geen persoonlijke gegevens, een onbekende hoeft niet te weten hoe jij heet,  eruit ziet, waar je naar school gaat of waar je woont. Als de onbekende nare bedoeling heeft wil je niet dat hij/zij weet waar je woont, naar school gaat of werkt.
• Respecteer andermans privacy, zoals je zelf gesteld bent op je privacy zijn andere mensen dit ook. Plaats hierom geen berichten waar persoonlijke gegevens van andere mensen in staan. Je zou het ook niet fijn vinden als mensen dat bij jou zouden doen.
• Gebruik geen tags, tegenwoordig kun je op (bijv.) Facebook andere mensen ‘taggen’ (benoemen) op foto’s. Wees hier voorzichtig mee (denk aan de tip hier boven). Iemand die niet zo leuk op de foto staat zal liever niet hebben dat hij/zij benoemd wordt zodat iedereen weet dat hij/zij het is. Oftewel wil je graag foto’s taggen? Tag alleen de foto’s van jezelf, maar benoem de overige mensen op de foto niet. Respecteer hun privacy! Het beste is om geen foto’s te taggen ook niet die van jezelf.
• Wees kritisch met ‘vrienden’ toevoegen, ‘vrienden’ staat hier niet voor niks met aanhalingstekens. Veel ‘vrienden’ die we toevoegen op social media zijn eigenlijk niet onze vrienden. Het zijn kennissen, bekenden en vaak ken je ze alleen via een ander persoon. Voeg alleen mensen toe die daadwerkelijk je vriend zijn in het ‘echte leven’.
• Nooit zomaar afspreken, bij gevaren is al benoemd dat je de identiteit van een onbekende niet met 100% zekerheid kan vaststellen. Je weet dus niet of degene waarmee je praat daadwerkelijk is wie hij/zij claimt te zijn. Spreek dus nooit maar dan ook nooit zomaar af. Als je al wilt afspreken hou je dan aan de volgende regels:

1. Stel je ouders op de hoogte dat je deze persoon wilt ontmoeten.
2. Spreek af op een openbare plek (nooit bij je thuis, blijkt het toch een naar persoon te zijn weet hij/zij meteen waar je woont, maakt stalken een stuk makkelijker).
3. Zorg dat je ouders aanwezig zijn op de openbare plek.
4. Spreek een signaal af waarmee je kan aangeven dat het niet is wat je had verwacht en dat je wilt vertrekken.
5. Je ouders kunnen dan adequaat ingrijpen en zorgen dat je de plek veilig kan verlaten.

Vertel bij de eerste kennismaking dus vooral niet waar je woont, waar je naar school gaat of andere informatie waardoor de persoon je kan vinden. Dit kan nare consequenties hebben.

Risico’s en verslaving van Social media

Hieronder staan de gezondheid risico’s die een verslaving aan internet of social media met zich mee kunnen brengen. Internet en social media zijn daarnaast geestelijk verslavend.

Risico’s

• Verwaarlozing persoonlijke hygiëne, doordat social media zich vooral op internet afspeelt komt de gebruiker hiervan vaak minder buiten. Sommige mensen nemen daardoor het motto aan: ‘ik ga vandaag nergens heen, dus douchen en tandenpoetsen is overbodig.’
• Verwaarlozing sociale contacten, wanneer men teveel tijd bezig is met social media zal deze persoon niet veel tijd overhouden voor sociale contacten in het ‘echte leven’. De daadwerkelijke vrienden worden in sommige gevallen vervangen door de internet ‘vrienden’. Daadwerkelijke vrienden zijn er voor je ook in moeilijke tijden. Internet ‘vrienden’ zijn er vaak niet in moeilijke tijden. Dit kan uiteindelijk eenzaamheid en depressie tot gevolg hebben.
• Obsessieve gedachtes, als je teveel tijd spendeert aan internet of social media zal het voorkomen dat je er in gedachte mee bezig bent zelfs als je op dat moment niet online bent. Oftewel je zit in de klas naar de uitleg van de docent te luisteren, maar tijdens deze uitleg dwalen je gedachten af over social media. Heb je al een nieuw bericht op facebook? Is je tweet al honderd keer geretweet? Je mist hierdoor de hele uitleg van de docent. Daardoor zal je thuis meer moeite moeten doen om de stof te begrijpen. Echter als je er dan weer voor kiest om achter internet te kruipen loop je al snel een achterstand op. Het begin van een negatieve cirkel zonder einde ook wel een vicieuze cirkel genoemd.
• Verwaarlozing van school, studie of werk, houdt voor een deel verband met het punt hierboven. Als je teveel tijd spendeert aan internet of social media heb je minder tijd over voor school. Als je daarnaast ook nog wegdroomt bij de uitleg van docenten is een achterstand snel opgelopen. Om deze achterstand in te lopen moet je meer tijd aan school spenderen. Echter is de achterstand opgelopen omdat je juist te weinig aan school deed. Wederom is een vicieuze cirkel in zicht. Op een gegeven moment kan de achterstand op school zo groot worden dat je maar besluit om er helemaal geen energie meer in te steken. Resultaat geen opleiding en voor de rest van je leven onder je niveau werken.
• Verslaving, zowel social media als internet zijn geestelijk verslavend.

Verslaving

Een social media verslaving wordt ook wel socialbesitas genoemd. Social media is geestelijk verslavend. Deze verslaving bestaat uit het dwangmatig checken van social media accounts ondanks dat het negatieve gevolgen heeft voor het leven van die persoon. Daarnaast heeft de verslaafde persoon vaak last van obsessieve gedachtes. Hoewel er op het moment zelf geen internet is, is de persoon in gedachten toch bezig met social media. Dit wordt ook wel een gedragsverslaving genoemd. Wil je weten of je je zorgen moet maken? Doen dan de test! Klik hier voor de test